Системот ги заборава лицата со Алцхајмер, семејствата сами го носат товарот

За лицата со Алцхајмерова болест тешко се доаѓа до место во дом, малкумина земаат додаток за туѓа нега, а отсуствува и систем за едукација на семејствата кои сами се грижат за болните. Повеќе од 20.000 лица во земјава се соочуваат со некаков вид деменција, најголем дел од нив имаат „Алцхајмер“

Мајката на Јосиф е таа која се грижи за неговиот татко

Освен формално поставената дијагноза и лекови, друга помош за ова семејство нема.

Со шок и неверување се соочил Јосиф Дамјанов кога неговиот татко за првпат ја добил дијагнозата Алцхајмерова болест. Прифаќањето било тешко и болно, во општество каде заборавањето се смета за составен дел од стареењето, недостига едукација и нема скоро никаква институционална поддршка, како за болните, така и за нивните семејства.

„Најголемата борба не е кај болниот, туку кај луѓето коишто се покрај него. Јас татко ми го познавам како човек кој бил интелектуалец, бил предводник на огромна компанија, со различни одговорности, кој нè израснал, нè воспитал, со многу добри вредности. И наеднаш, гледаш човек којшто нема никаква допирна точка со тоа што ти си го знаел, и е многу тешко да прифатиш“, вели Дамјанов.

Ацхајмеровата болест е прогресивна болест на мозокот која се карактеризира со губење на меморијата, говорот и способност за размислување, проследено со промени во расположението и однесувањето. Таа е најчесто дијагностицираниот вид деменција, која главно се јавува кај лица над 65 годишна возраст. Како што болеста напредува, овие луѓе стануваат целосно зависни од туѓата помош.

Недостиг на системска поддршка

„Четири години тој е буквално зависен, мајка ми е таа која е 24 часа со него и буквално за се повеќе и повеќе работи треба поддршка. Во моментов сме во ситуација каде било какво придвижување во домот бара поддршка и мора некој да го води затоа што не знае веќе каде е тоалетот, каде треба да си легне, шишето за вода како се отвора да се напие, да се облече, соблече… буквално е 24 часа поддршката потребна“, додава синот.

Разликата во третманот на овие лица во двете држави е огромна, објаснува Танеска.

„Она што недостасува и е главната разлика е тоа што тука, кога луѓето се дијагностицираат веднаш се вметнати во некој систем, во некоја мрежа на поддршка. И таа е сеопфатна и има различни елементи“, вели Танеска, која потенцира дека стимулацијата и социјализацијата на лицата со деменции се неопходни за да се забави прогресот на болеста.

Во Македонија пак, додава, третманот е главно со лекови, а болниот и семејството се оставени сами на себе.

„Јас како го гледам нашиот, македонскиот начин, е како да имаме една куќа, еден покрив со 15 дупки и ние поправаме една дупка и очекуваме тоа да го реши проблемот. Значи само тоа што е фармаколошко се решава, воопшто не се земаат во предвид психосоцијалните потреби на лицата со деменција и нивните семејства “, децидна е Танеска.

Илоски од друга страна пак укажува дека освен со лицата со деменција, неопходно е да се работи и на едукација и помош на семејствата. Од обуки за негуватели за овие лица, семејни советувања, па се до установи за згрижување.

„Под итно треба да се направат дневни центри каде што ќе се врши социјализацијата на лицата со деменција, каде што ќе има некаква стимулација и воедно ќе се намали товарот на семејствата. Значи некој во текот на денот ќе може да го згрижи нивниот близок и да му пружи нега, на сметка на тоа малку да се растерети семејството“, вели Илоски.

 

Текстот е превземен од: Radio Slobodna Evropa

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *